استرس چیست؟
به گزارش سرویس بهداشت و سلامت قدس آنلاین؛ " استرس" کلمه ای انگلیسی است که نشان دهنده رنج، بلا یا مصیبتی است. این فضای روحی می تواند در طولانی مدت باعث بروز بیماری های جسمی و روحی شود. البته استرس را می توان موتور محرک دانست که زمینه برون رفت از مشکلات را جستجو می کند. شرایط مختلف زندگی استرس کم و بیشی برای ما دارد؛ چنانکه اگر مشکلات و موقعیت های مختلف را بررسی کنیم، فوت همسر یا فرزند 100 نمره استرس دارد. در مورد دیگر وقایع باید گفت که طلاق 73، ازدواج 50، اخراج 47، تغییر عادات غذایی 15 و موفقیت شخصی فوق العاده 28 نمره استرس دارند. اما در عمل اهمیت استرس تا حد بسیار بالایی فردی و ذهنی است. شرایط استرس زای یکسان برای همه واکنش یکسانی در پی ندارد. ممکن است برخی افراد به شدت از کوره در بروند اما دیگری بی تفاوت باشد.
استرس حاد
استرس حاد کم و بیش شدید است اما مدت زیادی ادامه ندارد. ممکن است درگیری لفظی با همکار یا همسر، سوختن غذا، ترس، هیجانی شدید و یا حتی زنگ ناگهانی تلفن از جمله نمونه های این نوع استرس باشند. در این شرایط اندام های حسی بدن همه اطلاعات را به مغز می فرستند. هیپوتالاموس اندام های مختلف را به طور غیر ارادی با ترشح هورمون های مختلف به عکس العمل وا می دارد. همه چیز ناگهان دست به دست هم می دهند تا بدن طی چند لحظه در وضعیت دفاعی قرار گیرد: ضربان قلب، اتساع عروق مغز برای اکسیژن رسانی بهتر، آزاد کردن اسیدهای چرب و گلیکوژن در آن واحد برای تامین انرژی. همچنین آدرنالین و نورآدرنالین نیز از غدد فوق کلیه ترشح می شوند که به آنها هورمون های استرس نیز گفته می شود.
استرس مزمن
شدت و مدت این نوع استرس متغیر است. علل متعددی در بروز استرس مزمن دخالت دارد که از جمله می توان به جدایی، فوت یکی از نزدیکان، اخراج، اختلافات خانوادگی، ناسازگاری در محیط کاری و... اشاره کرد. بعضی مشاغل مانند مهندسی کنترل هواپیما، جراحی، خلبانی و تدریس نیز منشا استرس هستند. علاوه بر هورمون های استرس، کورتیزون به همه فرایندهای دفاعی، ضدالتهاب و... بدن فرمان می دهد. در این شرایط انتقال گلیکوژن و تغییر پروتئین ها و چربی ها به گلوکز و همچنین هورمون های دخیل در بروز خشم، اخلاق، احتیاط و قدرت عضلانی تسهیل می شود.
علائم استرس و پیامدهای استرس
نشانه های استرس متعدد هستند که از جمله عبارتند از: رنگ پریدگی، گرفتگی عضلات، افزایش فشار خون، لرزش، احساس گرفتگی در گلو، مشکلات گوارشی ( اسهال، استفراغ)، خشکی دهان، از دست دادن اشتها، خستگی یا احساس ناگهانی رفع خستگی.
همه این تحولات انرژی و متابولیک تاثیرات زیادی بر وضعیت عمومی بدن دارد. شاید به همین دلیل است که استرس را عامل بروز بسیاری از بیماری ها می دانیم. افسردگی و اضطراب از جمله ناراحتی های روحی هستند که به خاطر استرس ایجاد می شوند. استرس همچنین می تواند در اضافه وزن نیز دخیل باشد زیرا معمولا تمایل به ریزه خوری را به همراه دارد.
استرس و تغذیه
هیچ ماده غذایی نمی تواند برای مقابله یا کاهش استرس معجزه کند اما استرس نیاز به برخی عناصر غذایی را افزایش می دهد. در این مورد باید به منیزیوم اشاره کرد که برای انتقال تکانه عصبی و انقباض ماهیچه ای لازم است وهمچنین ویتامین C اشاره کرد. مصرف مکمل غذایی، نشاسته و ویتامین B1 در موارد استرس مزمن می تواند مفید باشد. در واقع، در شرایط استرس حاد یا مزمن، گلیکوژن ذخیره در کبد برای نیاز فوری بدن به گلوکز تغییر می یابد. نشاسته نیز برای تشکیل مورفین آندوژن که در شرایط استرس بسیار مورد نیاز است، باید دریافت شود. برای اینکه این نشاسته بهتر مورد استفاده قرار گیرد باید همراه با ویتامین B1 باشد. تغذیه خیلی کم از نشاسته و به خصوص غلات و دیگر منابع غذایی حاوی ویتامین B1 تاثیرات منفی استرس را تشدید می کند. برنامه غذایی متعادل با دریافت 50 تا 55% کالری نشاسته برای مقابله بدن با استرس ضروری است.
منبع:www.Esante.fr